برنج شیرودی

برنج شيرودی از نوع اقلام پرمحصول برنج است و علت قیمت ارزان این نوع برنج نیز همین است. برنج شیرودی از نظر ظاهري بسيار به هاشمي شباهت داشته و از نظر كيفيت طعم و پخت در حد مطلوب وخوب بوده اما بعد از طارم ،‌ هاشمي ،‌ فجر و علي كاظمي قرار دارد .همچنين استفاده از ان در رستوران هاي شركت هاي صنعتي بزرگ و مراسم و نذري بدليل به صرفه بودن پيشنهاد ميگردد .

لازم بذكر است هر چه قدر زمان ماندگاري اين محصول (برنج شیرودی)بيشتر باشد كيفيت ان نيز بهتر مي گردد .

برنج استخوانی شیرودی یا برنج شیرودی، که از انواع برنج پرمحصول می باشد، برنجی است که در نواحی شمالی کشور کشت می شود. برنج شیرودی از نظر شکل ظاهری بسیار شبیه به برنج طارم هاشمی است، که برای افراد غیرمتخصص در زمینه برنج قابل شناخت نیست. به همین دلیل برخی افراد سودجو این نوع برنج را با انواع دیگر مخلوط می کنند و یا آن را به اسم برنج طارم به فروش می رسانند.

برنج شیرودی به زعم کارشناسان موسسه تحقیقات برنج کشور دارای کیفیت پخت مطلوب در مقایسه با سایر ارقام پرمحصول و قابل قبول در مقایسه با طارم هاشمی است، هر چند از لحاظ عطر و طعم در مراتب پایین تری نسبت به برنج طارم هاشمی قرار دارد. دلیل پایین بودن قیمت برنج شیرودی در مقایسه با انواع طارم، جدا از عطر و طعم آن، مربوط به پرمحصول بودن این برنج است. برنج شیرودی به دلیل کیفیت خوب و قیمت مناسب، برای مراسم ها، رستوران دارها، آشپزخانه ها، ادارت و شرکت ها، بسیار اقتصادی است. توصیه می شود به جای استفاده از انواع برنج خارجی نامرغوب، از برنج شیرودی استفاده نمایید.

توصیه دیگر این است که  برنج شیرودی را بگذارید تا چند ماه بماند، چون شاهد پخت بهتر و عطر و طعم مناسب تری با گذشت زمان خواهیم بود.

مقالات علمی در زمینه برنج شیرودی را می توانید از اینجا و یا اینجا مطالعه فرمایید.

برنج خارج شده از کارخانه شالیکوبی را بوجار یا الک می کنند که جهت جدا کردن برنج های خرد از کامل، معمولا این عملیات را چند بار انجام می دهند. معمولا پس از سه بار غربال یا بوجار کردن، درصد خرده های برنج تقریبا به صفر می رسد. برنج دو الکه (دو بار الک شده) دارای مقدار دانه های خرده است که البته به چشم نمی آید و قیمت کمتری نسبت به سه الکه دارد.

روش پخت برنج شیرودی:

روش آبکش: برنج را یک تا دو ساعت در آب ولرم (و نه سرد) و مقداری نمک قراردهید. سپس آب برنج را تخلیه کرده و برنج خیس خورده را درون آب در حال جوش بریزید. پس از نیم پز شدن برنج، آن را درون آبکش ریخته و یک لیوان آب سرد روی برنج بریزید. پس از اینکه آب برنج کاملا کشیده شد و به حالت تقریبا خشک درآمد، برنج را درون قابلمه بریزید و آن را روی شعله کم قرار دهید. پس از حدود ۳۰ دقیقه برنج شما حاضر خواهد بود.

روش کته: ابتدا برنج را یک و نیم تا دو ساعت در آب ولرم (و نه سرد) و مقداری نمک قراردهید. به ازای هر پیمانه برنج کهنه، یک و نیم پیمانه آب و به ازای هر پیمانه برنج نو، یک پیمانه آب بریزید. برنج را روی شعله زیاد قرار داده و کمی روغن اضافه کنید. حرارت زیاد تا زمانی ادامه می یابد که آب برنج کاملا تبخیر شود (این مدت زمان حدود پانزده دقیقه پس از جوش آمدن آب است). سپس شعله گاز را کم کنید تا برنج کاملا دم بکشد. حدود سی دقیقه (بدون ته دیگ) و حدود چهل دقیقه (با ته دیگ).

توجه: برنج نو که تازه برداشت شده، نباید بیش از نیم ساعت خیس بخورد و بایستی کمتر از حد معمول جوش بخورد.

با توجه به روند رو به رشد جمعيت در ايران و محدوديتهاي منابع توليد، علاوه بر افزايش كمي محصول در حد بسيار بالاتر از ميانگين فعلي (حدود5 تن درهكتار) لازم است در انتخاب ارقام جديد برنج به مسائلي مانند كيفيت بالا، مقاومت به آفات و بيماريها، تحمل به خشكي و خاكهاي نامساعد و خصوصيات برتر زراعي نيز توجه شود. در سال 1369 با هدف دستيابي به رقم يا ارقامي با عملكرد مناسب و كيفيت پخت نسبتاً مطلوب، دو رقم برنج خزر با عملكرد بالا و مقاوم به بيماري بلاست و ديلماني طارم با خواص كيفيت پخت مطلوب تلاقي داده شدند. در سال 1370 بذرهاي F1 كاشته شدند و بذرهاي F2 با تعداد مناسب (حداقل 2000 بوته به ازاي هر تركيب) به طور جداگانه تا رسيدن به خلوص كامل به مدت پنج سال ارزيابي شدند نسلهاي در در حال تفكيك انتخابها با در نظر گرفتن صفات مطلوبي مانند دارا بودن ارتفاع مناسب، زودرسي، مقاومت به ريزش و ورس، طول دانه بلند، تعداد بيشتر دانه در خوشه و تعداد بيشتر خوشه بارور انجام شد.
در سال 1375 ،تعداد 40 لاين خـالص بـه عنـوان لايــن F6 بــه منظــور انجــام آزمــايش مقــدماتي عملكرد به همراه پنج رقم شاهد نعمـت، دشـت، بيجــار، ديلمــاني و رمــضانعلي طــارم مقايــسه شدندكه منجر بـه گـزينش ده لايـن برتـر شـد و لاين شماره 5) رقم شـيرودي) نيـز جـزء بهتـرين لايــنهــا بــود(1997, Mohadesi .(لايــنهــاي انتخابي به همراه دو رقم دشت و اوندا بـه عنـوان شـــاهد در ســـالهـــاي 1377 و 1378 در ســـه شهرسـتان آمـــل، تنكـــابن و چـــالوس از نظـــر ســــازگاري و پايــــداري عملكــــرد و ســــاير خــصوصيات ارزيــابي شــدند.

برنج شیرودی در بين لاينها بيـشترين عملكـرد را توليد كرد . در اين آزمايشها اين لاين در شرايط جـوي و مكاني متفاوت علاوه بر عملكرد بيـشتر نـسبت به ساير لاينهاي آزمايشي، از سازگاري بيشتري نيز برخوردار بود. بر اساس نتـايج آزمـايش هـاي بهزراعي انجام شـده، بـراي لايـن جديـد تـراكم 10cm× 30 يـــــا 330000 بوتـــــه درهكتـــــار، 250 كيلــوگــرم كــود اوره در هكتــار و تــاريخ كاشت 25 ارديبهشت ماه مناسـب تـشخيص داده شد (2000, Mohadesi .((در سـال 1381 بـراي بررسي وضعيت رشد و عملكرد لايـن جديـد در شرايط كـشاورزان طـرح تحقيقـي–ترويجـي در چهار منطقه اجرا شد. در رامسر، تنكابن، نوشـهر از رقم ديلماني طارم كه رقم غالب منطقه بـود و در بابل از رقم ندا كه به تازگي معرفي شده بـود بـه عنـوان شـاهد اسـتفاده شـد. لايـن جديـد در تمامي مكانها بيشترين عملكـرد را توليـدكرد و مــورد اســتقبال كــشاورزان قــرار گرفــت. در آزمـايشهـاي مربـوط بـه كيفيـت پخـت، لايـن جديد از نظر بيشتر خصوصيات پخت مثل مقدار آميلوز، درجه ژلاتيني شدن و قوام ژل نـسب ت بـه ارقام شاهد برتر بود.
در آزمايشهاي مربوط به ارزيابي بيماري هـا و آفـــات در خزانـــه هـــاي اختـــصاصي، لايـــن جديد به بيماري بلاست مقاوم، به بيمـاري شـيت بلاست نيمه حساس و به آفـت كـرم سـاقه خـوار متحمــــل ارزيــــابي شــــد .
گزارش نهايي معرفـي لايـن شیرودی در شـــوراي عـــالي ســـازمان تـــرويج، آمـــوزش و تحقيقـات كـشاورزي تاييـد و طـي نامـه شـماره جهـاد محتـرم وزير 86/8/14 مورخ 52245/222 كشاورزي نام شیرودی براي آن تصويب شد.

ویژگی که باعث شده برنج شیرودی از محصولات هم رده خارجی خود جایگاه بهتری داشته باشد قیمت پایین آن در کنار کیفیت بالای آن نسبت به برنج خارجی است که توانسته تردیدهای انتخاب بین دو محصول ایرانی و خارجی را از بین ببرد.

این نوع برنج که از نام شهر شیرود گرفته شده است جزء اقلام پرمحصولبه شمار می رود و از لحاظ شکل ظاهری به طارم هاشمی بسیار شباهت دارد. استفاده از برنج شیرودی در رستوران ها و تالار ها و مراسمات به دلیل به صرفه بودن پیشنهاد می گردد.

طول دانه خام این برنج ۸/۱۸ میلی متر و بعد از پخت به ۱۲/۴۸ می رشد. درصد آمیلوز در این برنج ۲۳ است.

با توجه به روند رو به رشد جمعیت در ایران و محدودیت های تولید به مبالغ قابل توجهی ارز برای واردات محصولات کشاورزی مطرح است، بنابراین برای دستیابی به رقمی با عملکرد مناسب، کیفیت پخت نسبتا مطلوب و مقاوم به آفات و بیماری ها برنج شیرودی از دو رگ گیری بین خزر و دیلمانی پدید آمد.

قیمت برنج شیرودی
رقم شیرودی یکی از بهترین رقم های معرفی شده تا این زمان است که در تمامی استان های برنج خیز کشور کشت می شود و هر ساله به مقدار آن افزوده می شود. شیرودی همواره جزء برنج ای ارزان قیمت بوده.

خواص و ویژگی ها
طول دوره رشد برنج شیرودی از کاشت تا برداشت ۱۰۴ روز می باشد ؛ در برابر آفات مقاوم و دارای میزان ری یا قد کشیدن خوبی بعد از پخت می باشد.