برنج شیرودی

برنج شیرودی از نوع اقلام پرمحصول برنج است و علت قیمت ارزان این نوع برنج نیز همین است. برنج شیرودی از نظر ظاهری بسیار به هاشمی شباهت داشته و از نظر کیفیت طعم و پخت در حد مطلوب وخوب بوده اما بعد از طارم ،‌ هاشمی ،‌ فجر و علی کاظمی قرار دارد .همچنین استفاده از ان در رستوران های شرکت های صنعتی بزرگ و مراسم و نذری بدلیل به صرفه بودن پیشنهاد میگردد .

لازم بذکر است هر چه قدر زمان ماندگاری این محصول (برنج شیرودی)بیشتر باشد کیفیت ان نیز بهتر می گردد .

برنج استخوانی شیرودی یا برنج شیرودی، که از انواع برنج پرمحصول می باشد، برنجی است که در نواحی شمالی کشور کشت می شود. برنج شیرودی از نظر شکل ظاهری بسیار شبیه به برنج طارم هاشمی است، که برای افراد غیرمتخصص در زمینه برنج قابل شناخت نیست. به همین دلیل برخی افراد سودجو این نوع برنج را با انواع دیگر مخلوط می کنند و یا آن را به اسم برنج طارم به فروش می رسانند.

برنج شیرودی به زعم کارشناسان موسسه تحقیقات برنج کشور دارای کیفیت پخت مطلوب در مقایسه با سایر ارقام پرمحصول و قابل قبول در مقایسه با طارم هاشمی است، هر چند از لحاظ عطر و طعم در مراتب پایین تری نسبت به برنج طارم هاشمی قرار دارد. دلیل پایین بودن قیمت برنج شیرودی در مقایسه با انواع طارم، جدا از عطر و طعم آن، مربوط به پرمحصول بودن این برنج است. برنج شیرودی به دلیل کیفیت خوب و قیمت مناسب، برای مراسم ها، رستوران دارها، آشپزخانه ها، ادارت و شرکت ها، بسیار اقتصادی است. توصیه می شود به جای استفاده از انواع برنج خارجی نامرغوب، از برنج شیرودی استفاده نمایید.

توصیه دیگر این است که  برنج شیرودی را بگذارید تا چند ماه بماند، چون شاهد پخت بهتر و عطر و طعم مناسب تری با گذشت زمان خواهیم بود.

مقالات علمی در زمینه برنج شیرودی را می توانید از اینجا و یا اینجا مطالعه فرمایید.

برنج خارج شده از کارخانه شالیکوبی را بوجار یا الک می کنند که جهت جدا کردن برنج های خرد از کامل، معمولا این عملیات را چند بار انجام می دهند. معمولا پس از سه بار غربال یا بوجار کردن، درصد خرده های برنج تقریبا به صفر می رسد. برنج دو الکه (دو بار الک شده) دارای مقدار دانه های خرده است که البته به چشم نمی آید و قیمت کمتری نسبت به سه الکه دارد.

روش پخت برنج شیرودی:

روش آبکش: برنج را یک تا دو ساعت در آب ولرم (و نه سرد) و مقداری نمک قراردهید. سپس آب برنج را تخلیه کرده و برنج خیس خورده را درون آب در حال جوش بریزید. پس از نیم پز شدن برنج، آن را درون آبکش ریخته و یک لیوان آب سرد روی برنج بریزید. پس از اینکه آب برنج کاملا کشیده شد و به حالت تقریبا خشک درآمد، برنج را درون قابلمه بریزید و آن را روی شعله کم قرار دهید. پس از حدود ۳۰ دقیقه برنج شما حاضر خواهد بود.

روش کته: ابتدا برنج را یک و نیم تا دو ساعت در آب ولرم (و نه سرد) و مقداری نمک قراردهید. به ازای هر پیمانه برنج کهنه، یک و نیم پیمانه آب و به ازای هر پیمانه برنج نو، یک پیمانه آب بریزید. برنج را روی شعله زیاد قرار داده و کمی روغن اضافه کنید. حرارت زیاد تا زمانی ادامه می یابد که آب برنج کاملا تبخیر شود (این مدت زمان حدود پانزده دقیقه پس از جوش آمدن آب است). سپس شعله گاز را کم کنید تا برنج کاملا دم بکشد. حدود سی دقیقه (بدون ته دیگ) و حدود چهل دقیقه (با ته دیگ).

توجه: برنج نو که تازه برداشت شده، نباید بیش از نیم ساعت خیس بخورد و بایستی کمتر از حد معمول جوش بخورد.

با توجه به روند رو به رشد جمعیت در ایران و محدودیتهای منابع تولید، علاوه بر افزایش کمی محصول در حد بسیار بالاتر از میانگین فعلی (حدود۵ تن درهکتار) لازم است در انتخاب ارقام جدید برنج به مسائلی مانند کیفیت بالا، مقاومت به آفات و بیماریها، تحمل به خشکی و خاکهای نامساعد و خصوصیات برتر زراعی نیز توجه شود. در سال ۱۳۶۹ با هدف دستیابی به رقم یا ارقامی با عملکرد مناسب و کیفیت پخت نسبتاً مطلوب، دو رقم برنج خزر با عملکرد بالا و مقاوم به بیماری بلاست و دیلمانی طارم با خواص کیفیت پخت مطلوب تلاقی داده شدند. در سال ۱۳۷۰ بذرهای F1 کاشته شدند و بذرهای F2 با تعداد مناسب (حداقل ۲۰۰۰ بوته به ازای هر ترکیب) به طور جداگانه تا رسیدن به خلوص کامل به مدت پنج سال ارزیابی شدند نسلهای در در حال تفکیک انتخابها با در نظر گرفتن صفات مطلوبی مانند دارا بودن ارتفاع مناسب، زودرسی، مقاومت به ریزش و ورس، طول دانه بلند، تعداد بیشتر دانه در خوشه و تعداد بیشتر خوشه بارور انجام شد.
در سال ۱۳۷۵ ،تعداد ۴۰ لاین خـالص بـه عنـوان لایــن F6 بــه منظــور انجــام آزمــایش مقــدماتی عملکرد به همراه پنج رقم شاهد نعمـت، دشـت، بیجــار، دیلمــانی و رمــضانعلی طــارم مقایــسه شدندکه منجر بـه گـزینش ده لایـن برتـر شـد و لاین شماره ۵) رقم شـیرودی) نیـز جـزء بهتـرین لایــنهــا بــود(۱۹۹۷, Mohadesi .(لایــنهــای انتخابی به همراه دو رقم دشت و اوندا بـه عنـوان شـــاهد در ســـالهـــای ۱۳۷۷ و ۱۳۷۸ در ســـه شهرسـتان آمـــل، تنکـــابن و چـــالوس از نظـــر ســــازگاری و پایــــداری عملکــــرد و ســــایر خــصوصیات ارزیــابی شــدند.

برنج شیرودی در بین لاینها بیـشترین عملکـرد را تولید کرد . در این آزمایشها این لاین در شرایط جـوی و مکانی متفاوت علاوه بر عملکرد بیـشتر نـسبت به سایر لاینهای آزمایشی، از سازگاری بیشتری نیز برخوردار بود. بر اساس نتـایج آزمـایش هـای بهزراعی انجام شـده، بـرای لایـن جدیـد تـراکم ۱۰cm× ۳۰ یـــــا ۳۳۰۰۰۰ بوتـــــه درهکتـــــار، ۲۵۰ کیلــوگــرم کــود اوره در هکتــار و تــاریخ کاشت ۲۵ اردیبهشت ماه مناسـب تـشخیص داده شد (۲۰۰۰, Mohadesi .((در سـال ۱۳۸۱ بـرای بررسی وضعیت رشد و عملکرد لایـن جدیـد در شرایط کـشاورزان طـرح تحقیقـی–ترویجـی در چهار منطقه اجرا شد. در رامسر، تنکابن، نوشـهر از رقم دیلمانی طارم که رقم غالب منطقه بـود و در بابل از رقم ندا که به تازگی معرفی شده بـود بـه عنـوان شـاهد اسـتفاده شـد. لایـن جدیـد در تمامی مکانها بیشترین عملکـرد را تولیـدکرد و مــورد اســتقبال کــشاورزان قــرار گرفــت. در آزمـایشهـای مربـوط بـه کیفیـت پخـت، لایـن جدید از نظر بیشتر خصوصیات پخت مثل مقدار آمیلوز، درجه ژلاتینی شدن و قوام ژل نـسب ت بـه ارقام شاهد برتر بود.
در آزمایشهای مربوط به ارزیابی بیماری هـا و آفـــات در خزانـــه هـــای اختـــصاصی، لایـــن جدید به بیماری بلاست مقاوم، به بیمـاری شـیت بلاست نیمه حساس و به آفـت کـرم سـاقه خـوار متحمــــل ارزیــــابی شــــد .
گزارش نهایی معرفـی لایـن شیرودی در شـــورای عـــالی ســـازمان تـــرویج، آمـــوزش و تحقیقـات کـشاورزی تاییـد و طـی نامـه شـماره جهـاد محتـرم وزیر ۸۶/۸/۱۴ مورخ ۵۲۲۴۵/۲۲۲ کشاورزی نام شیرودی برای آن تصویب شد.